Kościół p.w. św. Wawrzyńca

Kluczewsko
Kluczewsko

Według notatek ks. Jana Wiśniewskiego, decyzję o budowie kościoła w Kluczewsku podjął w 1796 roku Ksawery Turski, który starał się też o zezwolenie ówczesnego nominata arcybiskupa gnieźnieńskiego Ignacego Krasickiego na przeniesienie parafii z pobliskich Januszewic. Turscy uzyskali pozwolenie i w następnym roku ruszyła budowa, która jednak postępowała w tempie dosyć wolnym i ostatecznie dopiero w roku 1812 przeniesiono parafię do nowej świątyni. Kościół wówczas zbudowany był niewielką jednonawową budowlą, złożoną z dwuprzęsłowej nawy i węższego jednoprzęsłowego prezbiterium z prostym zamknięciem o wysokości równiej nawie. Do prezbiterium przylegała od strony zachodniej nakryta dachem pulpitowym i sklepiona kolebką zakrystia. Do drugiej połowy XIX wieku bryła kluczewskiej świątyni prezentowała zatem ponadczasowy typ prostego wiejskiego kościoła, wywodzący się jeszcze z gotyku. Nie wiemy jak wyglądał wówczas jej front. Ściany naw i prezbiterium, wzmocnione lizenami oraz niewielkimi szkarpami, wieńczył wydatny grawerowany gzyms. O późnobarokowym charakterze tego kościoła, oprócz skromnej artykulacji ścian, przypomniały jedynie półkoliste zamknięte okna. Więcej cech barokowych znajdujemy we wnętrzu świątyni: przęsła nawy i prezbiterium przykryte są ciekawymi sklepieniami wspartymi na wydatnych gruntach, z eliptycznymi wklęsłymi zwierciadłami. Stanowią one dość oryginale połączenie idei kopuły oraz sklepienia zwierciadlanego, a więc typów powszechnych w sakralnym budownictwie barokowym. Stylowy charakter wnętrza nawy podkreślają też przesklepione koszowo wnęki jej ścianach.

W drugiej połowie XIX wieku kościół wydatnie powiększono, przedłużając nawę o jedno przęsło oraz wznosząc od strony południowej masyw z nowym wejściem, kruchtą i neobarokowym chórem; boczne części tego masywu są ryzalitowo wysunięte przed ściany nawy. Nowa elewacja frontowa uzyskała skromny wystrój o cechach neobarokowych, dostosowany do charakteru starszej świątyni ze spływami i trójkątnym zwieńczeniem, którym to właśnie wykryto datę zakończenia przebudowy kościoła – 1888 rok. Wystrój, nowe fasady zawierał też pewne cechy neoklasycystyczne, widoczne np. w gzymsach zdobiących otwory okienne. W tym samym okresie do zamknięcia prezbiterium dobudowano w osi kościoła niską zamkniętą półkoliście zakrystię północną, która stanowi kolejną osobliwość kościoła w Kluczewsku.

Wyposażenie kościoła pochodzi przeważnie z XVIII – XIX wieku,. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na kilka epitafiów, szczególnie epitafium fundatora świątyni Ksawerego Turskiego, stolnika szadkowskiego i dziedzica dóbr kluczewskich oraz jego żony.

Patronem kościoła w Kluczewsku jest św. Wawrzyniec – diakon. Żył w latach panowania cesarza Waleriana, za jego to właśnie panowania wybuchło nowe prześladowanie chrześcijan. Św. Wawrzyniec zginął z rozkazu cesarza męczeńską śmiercią broniąc wiary oddał życie za Jezusa. Jest on patronem między innymi: kucharzy, piekarzy, uczniów, studentów, ubogich, straży pożarnych, wszystkich zawodów, które są bezpośrednio związane z ogniem.

open_time

24h